17. ਭਾਈ ਮੋਹਕਮ ਸਿੰਘ ਜੀ (ਪਿਆਰਾ)

• ਅਸਲੀ ਨਾਮ : ਭਾਈ ਮੋਹਕਮ ਰਾਏ

• ਅਮ੍ਰਤਪਾਨ ਕਰਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਾਮ : ਭਾਈ ਮੋਹਕਮ ਸਿੰਘ ਜੀ

• ਜਨਮ : ਸੰਨ 1663, ਦੁਆਰਕਾਪੁਰੀ, ਗੁਜਰਾਤ

• ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ : ਤੀਰਥਚੰਦ ਜੀ

• ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਮ : ਮਾਤਾ ਦੇਵੀਬਾਈ ਜੀ

• ਅਮ੍ਰਤਪਾਨ ਕਰਦੇ ਸਮਾਂ ਉਮਰ : 36 ਸਾਲ

• ਅਕਾਲ ਚਲਾਨਾ : ਤੁਸੀਂ 7 ਦਿਸੰਬਰ ਸੰਨ 1705 ਨੂੰ ਭਾਈ ਹਿੰਮਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਚਮਕੌਰ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਹੱਥਾਂ ਹੱਥ ਹੋਈ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਕਈ ਹਜਾਰਾਂ ਮੁਗਲਾਂ ਨੂੰ ਮੌਤ  ਦੇ ਘਾਟ ਉਤਾਰਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਸ਼ਹੀਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।

ਭਾਈ ਮੋਹਕਲ ਸਿੰਘ ਜੀ ਭਾਈ ਤੀਰਥ ਸਿੰਹ ਜੀ ਦੇ ਸਪੁੱਤਰ ਸਨ।  ਤੁਸੀਂ ਛੀਬਾ ਦਰਜੀ ਪਰਵਾਰ ਵਿੱਚ ਸੰਨ 1663 ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਲਿਆ ਸੀ। ਤੁਸੀ ਦੁਆਰਕਾ ਪਿੰਡ ਦੇ ਵਾਸੀ ਸੀ। ਤੁਹਾਡਾ ਪਰਵਾਰ ਬਹੁਤ ਸਮਾਂ ਵਲੋਂ ਗੁਰੂ ਘਰ ਦਾ ਸ਼ਰੱਧਾਲੁ ਸੀ। ਤੁਸੀ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸ਼੍ਰੀ ਆਨੰਦਗੜ ਸਾਹਿਬ ਆ ਗਏ ਸੀ। ਤੁਹਾਡਾ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪਿਆਰ ਸੀ। ਆਪ ਜੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਸ਼੍ਰੀ ਪਾਉਂਟਾ ਸਾਹਿਬ ਜੀ  ਆਏ ਤਾਂ ਭਾਈ ਮੋਹਕਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ  ਨਾਲ ਹੀ ਆ ਗਏ। ਭਾਈ ਮੋਹਕਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਉਮਰ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਸਮਾਂ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਗੁਜ਼ਾਰਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਫੌਜ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸਿਪਾਹੀ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਖਾਲਸਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਭਾਈ ਮੋਹਕਮ ਸਿੰਘ ਜੀ ਅਮ੍ਰਤਪਾਨ ਕਰਕੇ ਖਾਲਸਾ ਸੱਜੇ ਅਤੇ ਪੰਜ ਪਿਆਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਏ। ਤੁਸੀਂ ਪਹਾੜੀ ਰਾਜਾਵਾਂ  ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਹੋਏ ਯੁੱਧਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵੱਡੀ ਹੀ ਬਹਾਦਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਭਾਗ ਲਿਆ।