1. ਜਨਮ

• ਜਨਮ: 1630 ਵਿਕਰਮੀ

• ਜਨਮ ਸਥਾਨ: ਅਸਨੀ ਨਗਰ

• ਜਾਤੀ: ਬ੍ਰਾਹਮਣ

• ਆਤਮਕ ਗਿਆਨ: ਮਾਇਆ ਵਿੱਚ ਨਾ ਫੱਸੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਮਨੁੱਖ ਮਾਇਆ ਵਿੱਚ ਫੱਸਕੇ ਜਗਤ ਦੇ ਪਾਲਣਹਾਰ ਯਾਨੀ ਈਸ਼ਵਰ ਨੂੰ ਭੁਲਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਈਸ਼ਵਰ (ਵਾਹਿਗੁਰੂ) ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਯਾਦ ਰੱਖੋ।

• ਭਗਤ ਬੇਨੀ (ਬੈਣੀ) ਜੀ ਦਾ ਪੁਰਾ ਨਾਮ: ਸ਼੍ਰੀ ਬਰਹਮਬਾਦ ਬੇਨੀ ਜੀ

• ਭਗਤ ਬੇਨੀ ਜੀ ਦਾ ਸਮਾਂਕਾਲ: 15 ਸ਼ਤਾਬਦੀ

• ਬਾਣੀ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ: 3 ਸ਼ਬਦ, 3 ਰਾਗਾਂ ਵਿੱਚ

• ਰਾਗ: ਸਿਰਾਰਾਗ, ਰਾਮਕਲੀ ਅਤੇ ਰਾਗ ਪ੍ਰਭਾਤੀ

ਬੇਣੀ ਜੀ ਦਾ ਪੁਰਾ ਨਾਮ ਸ਼੍ਰੀ ਬਰਹਮਬਾਦ ਬੇਣੀ ਜੀ ਸੀ। ਤੁਸੀ ਸੰਵਤ 1630 ਵਿਕਰਮੀ ਨੂੰ ਅਸਨੀ ਨਗਰ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ। ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਜਿਆਦਾ ਇਤਹਾਸ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਇੱਕ ਜੀਵਨ ਘਟਨਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਜੋ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਜੀ ਨੇ ਹੇਠਾਂ ਲਿਖੀ ਪਉੜੀ ਵਿੱਚ ਬਿਆਨ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਭਗਤ ਬੇਣੀ ਜੀ ਦੇ ਜਨਮ ਜਾਂ ਪਰਵਾਰ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਰੋਤ, ਸਾਹਿਤ ਬਿਲਕੁੱਲ ਖਾਮੋਸ਼ ਹੈ। ਮੈਕਾਲਿਫ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਸਰੋਤ ਦਾ ਜਿਕਰ ਕੀਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਜਨਮ ਤੇਰ੍ਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਅਖੀਰ ਮੰਨਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਪਤ੍ਰਿਕਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੱਧਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਪਰਵਾਰ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਦਰਸ਼ਾਂਦੀ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿੱਚ ਜੋ ਤੁਹਾਡੀ ਬਾਣੀ ਦਰਜ ਹੈ, ਉਸਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਸੰਬੰਧ ਨਿਰਗੁਣਵਾਦੀ ਭਗਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਹੈ ਅਤੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਗਤੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਉੱਤਰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁਖਾਂ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀ ਹੋਵੋ। ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਜੀ ਆਪਣੀ ਰਚਨਾ ਵਿੱਚ ਭਗਤ ਬੇਣੀ ਜੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਇੱਕ ਏਕਾਂਤ, ਰਿਹਾਇਸ਼ ਪ੍ਰਭੂ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਰੰਗੇ ਹੋਏ ਭਗਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਤੁਸੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਭਗਤੀ ਵਿੱਚ ਲੀਨ ਰਹਿੰਦੇ। ਕੁੱਝ ਵੀ ਹੋਵੇ ਤੁਹਾਡੀ ਰਚਨਾ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘੀ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕਤਾ ਅਤੇ ਸਾਮਾਜਕ ਚਿੱਤਰ ਦਾ ਰੂਪ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਧਾਰਮਿਕ ਕਰਮਕਾਂਡਾਂ ਦਾ ਸੱਖਤੀ ਵਲੋਂ ਵਿਰੋਧ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਸਗੋਂ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਅਤੇ ਯੋਗੀ ਪਰੰਪਰਾ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਪੰਚਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨੰਗਾ ਕਰਣ ਵਿੱਚ ਸਮਰਥ ਸੀ। ਆਪ ਜੀ ਦੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਦੇ ਬਾਰੇ ਭੱਟ ਕਲਯ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਿਖਦੇ ਹਨ:

ਭਗਤੁ ਬੇਣਿ ਗੁਣ ਰਵੈ ਸਹਜਿ ਆਤਮ ਰੰਗੁ ਮਾਣੈ ॥

ਜੋਗ ਧਿਆਨਿ ਗੁਰ ਗਿਆਨਿ ਬਿਨਾ ਪ੍ਰਭ ਅਵਰੂ ਨ ਜਾਣੈ ॥ ਅੰਗ 1390

(ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਜੀ, ਵਾਰ 10):

ਗੁਰਮੁਖਿ ਬੇਣੀ ਭਗਤਿ ਕਰਿ ਜਾਇ ਇਕਾਂਤੁ ਬਹੈ ਲਿਵ ਲਾਵੈ ॥

ਕਰਮ ਕਰੈ ਅਧਿਆਤਮੀ ਹੋਰਸੁ ਕਿਸੈ ਨ ਅਲਖੁ ਲਖਾਵੈ॥

ਘਰਿ ਆਇਆ ਜਾ ਪੁਛੀਏ ਰਾਜ ਦੁਆਰਿ ਗਇਆ ਆਲਾਵੈ ॥

ਘਰਿ ਸਭਿ ਵਥੂ ਮੰਗੀਅਨਿ ਵਲੁ ਛਲੁ ਕਰਿ ਕੈ ਝਥ ਲੰਘਾਵੈ ॥

ਵਡਾ ਸਾਂਗੁ ਵਰਤਦਾ ੳਹ ਇਕ ਮਨਿ ਪਰਮੇਸਰੂ ਧਿਆਵੈ ॥

ਪੈਜ ਸਵਾਰੈ ਭਗਤ ਦੀ ਰਾਜਾ ਹੋਈ ਕੈ ਘਰਿ ਚਲਿ ਆਵੈ ॥

ਦੇਇ ਦਿਲਾਸਾ ਤੁਸਿ ਕੈ ਅਣਗਣਰੀ ਖਰਚੀ ਪਹੁੰਚਾਵੈ ॥

ਆਥਹੁ ਆਇਆ ਭਗਤਿ ਪਾਸਿ ਹੋਇ ਦਇਆਲੁ ਹੇਤੁ ਉਪਜਾਵੈ ॥

ਭਗਤ ਜਨਾਂ ਜੈਕਾਰੂ ਕਰਾਵੈ ॥

ਅਰਥ: ਕਿਸੇ ਮਹਾਂਪੁਰਖ ਦੀ ਸੰਗਤ ਦੇ ਕਾਰਣ ਬੇਣੀ ਏਕਾਂਤ ਵਿੱਚ ਭਗਤੀ ਕਰਣ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਸਮਾਧੀ ਲਗਾਕੇ ਬੈਠ ਜਾਂਦਾ ਸ। ਉਹ ਭਗਤੀ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਜ਼ਾਹਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਉਸਨੂੰ ਗੁਪਤ ਰੱਖਦਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਘਰ ਜਾਂਦਾ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਇਸਤਰੀ ਪੁੱਛਦੀ ਕਿ ਕਿੱਥੇ ਗਏ ਸੀ।  ਤਾਂ ਭਕਤ ਜੀ ਕਹਿੰਦੇ ਕਿ ਉਹ ਰਾਜੇ ਦੇ ਇੱਥੇ ਰਾਜ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਕਥਾ ਕਰਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਘਰ ਦੀਆਂ ਜਰੂਰਤਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੀ ਤਾਂ ਭਕਤ ਜੀ ਝੂਠ ਬੋਲਕੇ ਦਿਨ ਬਿਤਾ ਦਿੰਦੇ। ਇੱਕ ਦਿਨ ਭਕਤ ਜੀ ਨੇ ਸੱਚੇ ਮਨ ਵਲੋਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਜੀ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਈਸ਼ਵਰ (ਵਾਹਿਗੁਰੂ) ਨੇ ਚਮਤਕਾਰ ਵਖਾਇਆ ਅਤੇ ਆਪ ਹੀ ਸਾਰੀ ਵਸਤੁਵਾਂ ਲੈ ਕੇ ਭਕਤ ਜੀ ਦੇ ਘਰ ਉੱਤੇ ਆਏ। ਭਕਤ ਜੀ ਨੂੰ ਵੀ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਜਾਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਦਿੱਤੇ।