8. ਪ੍ਰਾਰੰਭਿਕ ਸਿੱਖਿਆ

ਸ਼੍ਰੀ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਨਗਰ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀਆਂ ਜਰੂਰਤਾਂ ਲਈ ਲੱਗਭੱਗ ਨਿਰਮਾਣ ਕਾਰਜ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ। ਅਤ: ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਬਾਲ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਏ ਲਈ ਭਾਸ਼ਾ–ਗਿਆਨ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸੋਹਣਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ। ਇੱਕ ਹੀ ਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂਨੂੰ 'ਦੇਵਨਾਗਰੀ', 'ਗੁਰੂਮੁਖੀ' ਅਤੇ 'ਫਾਰਸੀ' ਲਿਪੀਆਂ ਦਾ ਗਿਆਨ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਫਾਰਸੀ ਲਈ ਮੁਨਸ਼ੀ ਮੀਰ ਮੁਹੰਮਦ, ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਲਈ ਪੰਡਤ ਕ੍ਰਿਪਾ ਰਾਜ ਜੀ (ਮਟਨ ਨਿਵਾਸੀ) ਅਤੇ ਗੁਰੂਮੁਖੀ ਅੱਖਰ ਗਿਆਨ ਲਈ ਗੁਰੂ ਘਰ ਦੇ ਗ੍ਰੰਥੀ ਮੁਨਸ਼ੀ ਸਾਹਿਬ ਚੰਦ ਜੀ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਔਖਿਆਂ ਪਰਿਸਥਿਤੀਆਂ ਸਨ। ਅਤ: ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਛੁੱਟੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਏ ਜੀ ਨੂੰ ਖੇਡ–ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਲੜਾਈ ਵਿਦਿਆ ਵਿੱਚ ਨਿਪੁਣ ਕਰਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ। ਇਸਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਬਾਲਕ ਗੋਬਿੰਦ ਨੂੰ ਤੈਰਾਕੀ, ਘੁੜਸਵਾਰੀ, ਭਾਲਾ ਚਲਾਣਾ, ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਲਗਾਉਣਾ ਇਤਆਦਿ ਹਰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਸ਼ਸਤਰ ਵਿਦਿਆ ਸਿਖਾਈ। ਬਾਲਕ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਏ ਬਹੁਤ ਹੀ ਭਾਗਾਂ ਵਾਲੇ ਸਨ। ਅਤ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਭਾ ਵਲੋਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਇਸਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਗੋਬਿੰਦ ਰਾਏ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਉੱਚ–ਕੋਟਿ ਦੇ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਸ਼ਸਤਰ ਵਿਦਿਆ ਵਿੱਚ ਨਿਪੁੰਨ/ਮਾਹਰ ਸੈਨਾਪਤੀ ਬਣਨਗੇ। ਬਾਲਿਅਵਸਥਾ ਦਾ ਕੁੱਝ ਭਾਗ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਗੁਜ਼ਾਰਣ ਦੇ ਕਾਰਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਬਿਹਾਰੀ ਉਚਾਰਣ ਦਾ ਸਮਾਵੇਸ਼ ਵੀ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।